Fotowoltaika a zima. Wszystko, co musisz wiedzieć

Generujące energię moduły fotowoltaiczne są ważnym źródłem mocy potrzebnej w gospodarstwie domowym. Fotowoltaika to inwestycja, która znajduje coraz więcej zwolenników także i w naszym kraju. Wprawdzie jednym z najczęściej zadawanych pytań o fotowoltaikę w ogóle jest pytanie o zasadność inwestowania w panele słoneczne przy tak kapryśnym klimacie, jaki występuje w Polsce, jednak wątpliwości związane z tym tematem zostały rozwiane już wiele razy, zaś fakty i mity na temat działania paneli – obalone i wyjaśnione. Wiemy już, że instalacja fotowoltaiczna jest instalacją całoroczną, tyle, że produktywność modułów jest jak wiadomo znacznie wyższa w okresie letnim, niż w zimowym. Co nie oznacza, że zimą moduły fotowoltaiczne nie produkują energii.

Kiedy panele fotowoltaiczne nie produkują energii?

Energia z promieni słonecznych pobierana jest i wytwarzana przez cały rok. Tylko w kilku przypadkach instalacja nie produkuje prądu. Dzieje się tak:

• w nocy;
• podczas wyjątkowo pochmurnych i mglistych dni (lekkie i umiarkowane zachmurzenie nie powoduje przerwy w generowaniu energii, ponieważ moduły absorbują również światło rozproszone);
• w przypadku braku napięcia w sieci, zasilającej gospodarstwo domowe;
• przy całkowitym pokryciu przez śnieg lub szron paneli fotowoltaicznych; zły wpływ na pracę paneli ma również zamarzająca na nich woda.

Co ma kąt nachylenia i lokalizacja modułów do ich pracy w zimowych miesiącach?

Umiejscowienie paneli fotowoltaicznych oraz kąt ich nachylenia ma bardzo duże znaczenie dla funkcjonowania paneli szczególnie w jesienno-zimowych miesiącach. Panele fotowoltaiczne nie powinny być zacienione drzewami czy innymi budynkami, gdyż może to powodować dłuższe zaleganie śniegu. Słońce padające pod odpowiednim kątem (i wystarczająco długo) ma ogromny wpływ nie tylko na ilość pobranej energii, ale również na szybsze roztapianie śnieżnych pokryw i szronu. Dlatego zaleca się montować moduły w kierunku południowym lub południowo-wschodnim. Polecany kąt nachylenia wynosi od około 30 do 45 stopni. Daje on nie tylko pochłanianie większej ilości energii słonecznej, ale również ułatwia samoistne osuwanie się spadającego na moduły śniegu.

Zimy w Polsce w ostatnich latach nie należą do szczególnie śnieżnych i mroźnych, ale na obszarach narażonych na większe opady, czyli na terenach północno-wschodnich i w górach, większe nachylenie paneli pomoże w wydajniejszej pracy instalacji.

Kiedy instalacja wytwarza najmniej energii? Co z nadwyżką prądu z okresu letniego?

Krótsze dni i większe zachmurzenie w okresie jesienno-zimowym powoduje, że instalacja fotowoltaiczna generuje w tym czasie mniej energii. Najmniej można spodziewać się w grudniu i styczniu. Jednak nie oznacza to, że zima jest niekorzystnym czasem dla naszej instalacji, ponieważ paradoksalnie to właśnie przy niższych temperaturach moduły fotowoltaiczne mają najwyższą wydajność. Słoneczne zimowe dni z pewnością lepiej przysłużą się pracy paneli, niż bardzo upalne temperatury, przyczyniające do szybszego spadku wydajności paneli. Dobrej jakości, nowoczesne panele słoneczne, mogą wydajnie pracować w temperaturach nawet do -40 stopni.

Inna sprawa to nadwyżki prądu, które wyprodukowane zostają przez instalację w okresie wiosenno-letnim. Trafiają one do sieci energetycznej i są w niej przechowywane. Te nadwyżki można odzyskać właśnie w okresie zimowym i wykorzystać na potrzeby własnego gospodarstwa domowego. W ten sposób możesz odebrać do 80% przechowywanego w sieci prądu, jaki wygenerowała w letnim okresie Twoja instalacja.

Instalacja fotowoltaiczna działa przez okres całego roku, a chłodne dni wcale nie przeszkadzają w pracy modułów. Z racji tego, że nocą panele nie wytwarzają energii, a w zimie noce są długie, tej energii siłą rzeczy wyprodukuje się mniej.

Czy powinno się czyścić panele słoneczne ze śniegu?

Właściwie panele nie wymagają szczególnej konserwacji i czyszczenia. Oczywiście dla pewności zaleca się raz do roku sprawdzenie sprawności całej instalacji, w tym także przeczyszczenie paneli. Najlepiej, żeby zajmowały się tym osoby znające się na konserwacji instalacji tego typu. A czy można samodzielnie czyścić panele ze śniegu? Można zrobić to, ale bardzo delikatnie – uważając, aby nie zarysować ich powierzchni. Jeżeli panele nie są w całości pokryte śniegiem, to czyste miejsca – po nagrzaniu się – spowodują, że śnieg zalegający na pozostałych powierzchniach zacznie się topić.

Jeżeli martwisz się o sprawność działania modułów zimą, to warto wiedzieć jeszcze, że bardzo wysokie temperatury mogą powodować drgania sieci krystalicznej ogniw, co powoduje zaburzenia przepływu elektronów, a to z kolei prowadzi do spadków napięcia i mocy. Dla jak najsprawniejszego działania modułów fotowoltaicznych potrzeba silnego natężenia promieni słonecznych przy raczej dość niskiej temperaturze. Umiarkowany wiatr również nie przeszkadza w pracy modułów, ponieważ chłodzi je, powodując wzrost ich wydajności.

Podsumowując – zima nie zaszkodzi instalacji, jeżeli spełnione będą warunki związane z odpowiednim montażem, wykonanym przez firmy, zajmujące się tym profesjonalnie, czyli moduły będą odpowiednio usytuowane z zachowanym kątem nachylenia.